Co znaczy widzieć osobę w drugim człowieku?

Ocena:

5/5 | 1 głosów

Sonda uliczna zrealizowana w ramach kampanii
„Zobacz osobę”

Co znaczy widzieć osobę w drugim człowieku?

Sonda uliczna zrealizowana w ramach kampanii „Zobacz osobę”

Zobaczyć osobę to znaczy – „nie oceniać kogoś pod względem majątkowym”, „patrzeć bez uprzedzeń” lub „widzieć nie tylko panią fizycznie stojącą przede mną, ale dostrzegać, jakie ma wartości, jakim jest człowiekiem” – takie odpowiedzi można było usłyszeć podczas sondy ulicznej będącej finałem trwającej od kilku miesięcy kampanii społecznej „Zobacz osobę”. Wypowiedzi przechodniów na ulicach Warszawy pokazują, że potrafimy zdobywać się na empatię i zaglądać głębiej, co było jednym z celów kampanii.

Kogo widzimy, gdy patrzymy na nieznajomą osobę? Dlaczego tak łatwo przychodzi nam oceniać po przysłowiowej okładce, szufladkować, wydawać opinię o drugim człowieku na podstawie jego wyglądu czy przynależności do jakiejś grupy? „Zobacz osobę” to kampania społeczna, której celem jest zwrócenie uwagi na zjawisko oceniania i stereotypizacji, a także przypomnienie o wartości
i niezbywalnej godności każdego człowieka.

Realizowana od kilku miesięcy kampania jest inicjatywą warszawskiego Centrum Myśli Jana Pawła II, a jej finał wpisuje się w obchodzony w maju Warszawski Miesiąc Różnorodności, . Karol Wojtyła widział osobę w drugim człowieku. Otwartość na drugiego, także „innego”, uważność na każdą osobę i troska o nią to charakterystyczne cechy nie tylko jego nauczania, ale także sposobu bycia.

W przededniu 105. rocznicy urodzin swojego patrona Centrum przeprowadziło na ulicach Warszawy sondę. Przedstawiciele instytucji zapytali przechodniów, co to znaczy widzieć osobę w drugim człowieku. I usłyszeli takie wypowiedzi:

Traktować go tak, jak ja chciałabym być traktowana przez innych;
Moim zdaniem to jest taka empatia, że patrzymy na tę drugą osobę i nie oceniamy jej pod względem majątkowym, po prostu jest takim samym człowiekiem jak my;
Zawsze z ufnością, zawsze z wiarą, bez jakichś uprzedzeń do ludzi;
Pierwsze wrażenie jest ważne i zazwyczaj jest ono fizyczne, ale w miarę możliwości wiadomo, że najlepiej jest poznać tego człowieka jak najlepiej, w zależności też od tego, kim on dla nas jest;
Wydaje mi się, że to jest po prostu wyraz empatii, widzimy w drugiej osobie albo nasze wady albo zalety, nasze odbicie lustrzane;
Po prostu dostrzegać kogoś bez znaczenia, jakie ta osoba ma poglądy;
Coś więcej, bardziej w aspekcie duchowym – tak bym powiedział – w stronę duszy, coś w tym stylu; zależy, w co kto wierzy;
Widzieć kogoś empatycznego, kto potrafi się dobrze zachować i zareagować na drugą osobę;
Widzieć nie tylko panią fizycznie przede mną stojącą, ale też dostrzegać, jakie ma wartości, jakim jest człowiekiem, co ta pani sobą reprezentuje;

Trudne pytanie, ja bym postrzegała tak, jak siebie widzę, czyli starać się dostrzegać osobę życzliwą, dobrą, według siebie;
Człowiek jest osobą, osobą ludzką, tak, jak powiedział kiedyś Jezus;
Kogoś, kto się zachowuje jak człowiek, ma dobre cechy i jest pozytywny.

Wyniki sondy pokazują, jak różnorodne znaczenie ma pojęcie „widzenia osoby w drugim człowieku” w społecznym odbiorze. Komentarze ludzi, którzy wypowiedzieli się do mikrofonu w ramach ulicznej sondy, odzwierciedlają złożoną strukturę wartości współczesnego społeczeństwa. Możemy dzięki temu postawić tezę, że najważniejsze są: empatia, akceptacja inności i podmiotowość jednostki. W wielu odpowiedziach odnajdujemy nawiązania do normy wzajemności, która jest fundamentem więzi społecznych w społeczeństwach opartych na wartościach demokratycznych.

Do współpracy przy kampanii Centrum zaprosiło dra Wiktora Sorala, psychologa społecznego, adiunkta w Centrum Badań nad Uprzedzeniami na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, członka Ośrodka Badań Psychologicznych w Instytucie Studiów Społecznych UW. Ludzka twarz jest niczym otwarta księga – pełna znaków, emocji i wskazówek, które nasz mózg odczytuje w mgnieniu oka. Wystarczy rzut oka na nową osobę, by uruchomił się cały skomplikowany proces umysłowego kodowania i interpretacji. Nim zdążysz się zastanowić, kogo widzisz, Twój umysł już wydał werdykt – tłumaczy Wiktor Soral i dodaje – Niestety, automatyczne mechanizmy, choć szybkie i skuteczne, bywają także zwodnicze. Nasze mózgi są mistrzami wypełniania luk w wiedzy. Kiedy brakuje nam informacji o danej osobie, umysł nie pozostawia pustki – uzupełnia ją najbardziej prawdopodobnymi skojarzeniami, które często bazują na stereotypach.

W miejsce narzucających się stereotypów Centrum Myśli Jana Pawła II proponuje personalistyczne podejście, w nawiązaniu do intelektualnego dziedzictwa pozostawionego przez swojego patrona. Chcielibyśmy, aby nasza kampania przyczyniła się do wzrostu wrażliwości społecznej
i postawiła w centrum każdego człowieka, z jego wyjątkowością, pięknem, wielowymiarowością – mówi Wioletta Milej, koordynatorka kampanii „Zobacz osobę". - Zaproszenie do udziału w kampanii przyjęli piękni ludzie, przedstawiciele grup szczególnie narażonych na wykluczenie.

Bohaterami kampanii są Basia, Khadidża i Kacper, którzy na co dzień mierzą się ze zjawiskiem oceniania. Zgodzili się podzielić swoimi historiami, jak bywają postrzegani, żyjąc z chorobą, należąc do mniejszości religijnej czy generacji Z.

Kampania „Zobacz osobę” realizowana jest od początku marca 2025 r. Została podzielona na dwa etapy, co pozwoliło na efektywne dotarcie do szerokiej grupy odbiorców. W pierwszej części kampanii w przestrzeni internetowej pojawiły się reklamy, które zapraszały użytkowników do refleksji nad tym, kogo widzą. W tym czasie wizerunki trzech bohaterów kampanii – Basi, Khadidży i Kacpra – były prezentowane z hasłem „Kogo widzisz?” oraz QR kodem prowadzącym do prostej ankiety. Na tym etapie nie ujawnialiśmy organizatora kampanii. Ten celowy zabieg miał na celu skoncentrowanie uwagi na bohaterach i zachęcenie do refleksji na temat oceniania. Dzięki temu etapowi uzyskaliśmy wyniki
z ponad 15 000 ankiet – podsumowuje Wioletta Milej, koordynatorka kampanii. W drugiej części na plakatach pojawiły się wyniki ankiety wskazujące, ile osób stereotypowo

oceniło bohaterów oraz ile padło prawidłowych odpowiedzi. Dodaliśmy także nowe hasło „Zobacz osobę. 20 lat po śmierci Jana Pawła II” ujawniające motywację oraz organizatora kampanii.

Sonda na ulicach Warszawy została zrealizowana w ramach Warszawskiego Miesiąca Różnorodności, którego ideą jest promocja europejskich wartości, takich jak otwartość i solidarność. Tegorocznym tematem przewodnim jest zdrowie psychiczne i dobrostan, zwłaszcza w miejscu pracy.

Video z sondy zrealizowanej w Warszawie w dniu 13 maja 2025 r. znajdą Państwo TUTAJ

Jego premiera odbędzie się na profilach Centrum Myśli Jana Pawła II na Facebooku i Instagramie – w dniu urodzin Karola Wojtyły, w niedzielę 18 maja.

Video prezentujące kampanię na ulicach Warszawy jest do obejrzenia TUTAJ.

Na stronie zobaczosobe.pl znajdują się szczegóły dotyczące kampanii i jej bohaterów, ale także informacje przybliżające te momenty z życia i pontyfikatu Jana Pawła II, w których papież pokazywał swoją bliskość z chorymi, młodymi czy wyznawcami różnych religii. Dziś niektóre z tych grup uznawane są jako społecznie wykluczone.

Karol widział osobę. A Ty?

Rzeczniczka prasowa CMJPII

Pomysłodawca i organizator kampanii: Centrum Myśli Jana Pawła II, warszawska instytucja kultury;

Kreacja artystyczna: Agencja MUFU.