1 stycznia 2026 r. Trenčín zostanie Europejską Stolicą Kultury. W piątek 31 października wieczorem zostanie odsłonięty i uruchomiony symboliczny odliczanie w ramach wielkiego show Counting Down to the Future. Centralnymi punktami programu będą gigantyczne interaktywne lustro trójkątne Zero oraz multimedialny videomapping z pokazem laserowym na motywy folklorystyczne.
O godz. 19:00 w parku M. R. Štefánika w Trenczynie zostanie uroczyście uruchomiony wyjątkowy obiekt – interaktywne dzieło audiowizualne zatytułowane Zero autorstwa architekta Alana Prekopa. Częścią wieczornego programu będzie również audiowizualne doświadczenie w postaci videomappingu bezpośrednio na rzece Waha autorstwa artysty Borisa Vitázka.
ODLICZANIE JAK ŻYWY ORGANIZM
Dzieło zatytułowane „Zero” nie jest zwykłym pomnikiem. Jest to pionowa konstrukcja z interaktywnymi elementami świetlnymi i dźwiękowymi, która wrażliwie reaguje na otoczenie, a jednocześnie odzwierciedla samo miasto. „Obiekt oddycha, miga i czeka. Odliczanie nie jest tu tylko funkcją, ale staje się miejscem, w którym teraźniejszość spotyka się z przyszłością” – wyjaśnia autor dzieła, architekt Alan Prekop.
Język wizualny dzieła bawi się kontrastem między odbiciem a zniknięciem. Lustrzane powierzchnie odbijają miasto i jego detale, ale jednocześnie pod pewnymi kątami pozwalają obiektowi zlać się z otoczeniem. Jego podstawą jest betonowy pierścień wypełniony ziemią i bylinami – gest symbolizujący, że kultura nie jest tylko ozdobą miasta, ale jego fundamentem. Rośliny, które potrzebują czasu, aby się zakorzenić, przypominają nam, że wartości pielęgnowane przez kulturę również dojrzewają stopniowo.
TECHNOLOGIA W SYMBIÓZIE Z NATURĄ
Zegar odliczający składa się z 24 paneli LED, na które wyświetlane są nagrania wideo przedstawiające codzienne życie miasta – na przykład otwieranie witryn sklepowych, statki pływające po rzece Wag lub dostawy chleba. Film został nakręcony przez Emmę Lea Nikodýmową (kamera), Adama Kubalę (montaż) i Juraja Marikoviča (muzyka). Elementy oświetleniowe zostały zaprojektowane z uwzględnieniem bioróżnorodności parku miejskiego. Zastosowana długość fali światła jest przyjazna dla nocnych owadów, ptaków i małych zwierząt, dzięki czemu zachowuje naturalny rytm natury.
Zwiedzający mogą też sterować obiektem interaktywnie za pomocą kodu QR, który pozwala zmieniać intensywność światła. Kiedy odliczanie osiągnie zero, obiekt nie zniknie, a wręcz przeciwnie – zyska nową funkcję. Będzie witał zwiedzających, dostarczał informacji i nadal służył miastu, ale już nie jako symbol oczekiwania, a jako aktywny element roku kulturalnego 2026.
VIDEO MAPPING NA BRZEGU WAGU
Artysta multimedialny Boris Vitázek, pochodzący z Trenčína, stworzył specjalnie dla tej lokalizacji nowe dzieło – projekcję laserową z muzyką opartą na znanej ludowej piosence Trenčín dolinečka. O godz. 19.30 program przeniesie się do Lodenice przy moście Fiesta, gdzie rozpocznie się pokaz multimedialny. Jest to wizualna interpretacja znanej ludowej piosenki, która ma delikatny, poetycki i melancholijny charakter. Projekcja laserowa, motywy kwiatowe i towarzysząca muzyka stworzą silną atmosferę, którą można odczuć z różnych miejsc – z mostu i z podłoża stoczni..
„Zastanawiałem się, jak można przekształcić tradycyjny motyw w formę, która byłaby osobista, a jednocześnie zrozumiała dla wszystkich. Nie chodzi tu o folklor w klasycznym znaczeniu, ale o wspomnienie. Ciche uczucie, które nosimy w sobie” – mówi Vitázek.
TRANSFORMACJA MIASTA W OCZACH ARTYSTÓW I EKSPERTÓW
Wydarzenie Counting Down to the Future łączy przestrzeń publiczną ze sztuką i dyskusją. Program rozpocznie się o godz. 17:00 komentowaną wycieczką po wystawie Enchanted Bratislava artysty Filipa Bieleka w galerii FOR MAAT. O godz. 17:45 odbędzie się dyskusja na temat przemian i możliwości przestrzeni miejskiej, w której wezmą udział Omar Mirza (kurator miejski), Renáta Kaščáková (współautorka planu zagospodarowania przestrzennego Trenčín si ty) i Katarína Onderková (architektka, Spolka – tworzenie zrównoważonych miast). Dyskusję poprowadzi Stanislav Krajči, dyrektor projektu Trenčín 2026.
„Chcemy rozpocząć publiczną dyskusję na temat zmian zachodzących w Trenczynie – zmian dotyczących jego przestrzeni, tożsamości i infrastruktury kulturalnej. Rok 2026 będzie zwieńczeniem długotrwałego procesu, którego częścią są również takie spotkania z opinią publiczną” – mówi Stanislav Krajči.
FESTIWAL ZAKOŃCZY SIĘ WIECZOREM .DAT
Od godziny 20:30 program będzie kontynuowany płatną imprezą organizowaną przez Centrum Kultury i Kreatywności Hviezda pod nazwą .DAT – Dzień Twórczości Audiowizualnej. Główną gwiazdą wieczoru będzie zespół Berlin Manson, który zaprezentuje swoją wyjątkową koncepcję audiowizualną przygotowaną specjalnie dla .DAT. O stronę wizualną przestrzeni KKC Hviezda zadba projektant oświetlenia Sedemminút. Program rozpocznie Boris Vitázek swoją pracą audiowizualną Narrative Absence.
O projekcie
Trenčín podszedł do projektu Europejskiej Stolicy Kultury w niekonwencjonalny sposób. Postanowił oprzeć go na wizji kultury jako narzędzia, które może zmienić miasto od wewnątrz, angażując jego mieszkańców, stopniowo, z szacunkiem, ale także z odwagą. Trenčín 2026 jest finansowany przez miasto Trenčín, Samorządowy Okręg Trenczynski oraz Ministerstwo Kultury Republiki Słowackiej. Partnerem projektu jest Unia Europejska.
NADESŁAŁ+ FOTO : ANTENNA Media
Wystawa dzieł Davida Lyncha
Wystawa poświęcona historycznej siedzibie BGK
„Pejzaż z niepokojem 2022/2025” – wystawa wieńcząca obchody jubileuszu 50-lecia pracy twórczej prof. Adama Brinckena
SZPIEG Z KRAINY GŁUCHYCH
70. edycja Krakowskich Zaduszek Jazzowych
Festiwal dokumentART – films & future w Szczecinie
Wernisaż wystawy fotografii Zespołu Foto-Video "Jesień"
„MACIEJ KIERES. WSPOMNIENIE O CZŁOWIEKU WALECZNYM” PREMIERA FILMU
Open Eyes Art Festival 2025
Dzieci z dworca ZOO
Festiwal Piotra Skrzyneckiego w Mińsku Mazowieckim.

